Kilauea fieldtrip (warning... geo-nerd alert!)

Aloha!

Vandaag op fieldtrip op de Kilauea geweest met alle volunteers... Onderstaande teksten zijn misschien niet zo leesbaar voor niet-geo's, dus in dat geval zou ik zeggen: kijk dan maar gewoon naar de plaatjes ;-)

Stop 1: mini-outcropje op de parkeerplaats van het observatorium, waar je verschillende lagen tephra (fijn materiaal dat bij een explosieve uitbarsting uit de vulkaan wordt geblazen) kan zien. De man rechts op de foto is Don Swanson, beroemd vulkanoloog van HVO. Detail: hij was de 'scientist-in-charge' van het observatorium in de Cascades toen Mount St. Helens in 1980 uitbarstte (en ja mam... het is inderdaad weer een typische geoloog-met-baard... alleen de hoed mist nog he?).



Stop 2: Impact pit op de top van de Kilauea, vlakbij de Halemaumau vent. Heel simpel: het gat in de grond is ontstaan toen de steen die je op de foto ziet uit de krater werd geslingerd tijdens de explosieve uitbarsting van 1924, en op deze plek landde.



Stop 3: met alle volunteers en Don Swanson bij een enorm projectiel, met de Halemaumau plume op de achtergrond.



Stop 4: 1982 lava flows op de top van de Kilauea. Heel cool, het oppervlak is zo glad omdat het lava-lake dat hier in 1982 was 'overturning' heeft doorgemaakt, net zoals gebeurt in de lente/herfst met gewone meertjes! Toen de lava in het meer begon te stollen lag er op een gegeven moment een gestolde korst bovenop een gasrijke laag, en die lag weer bovenop de vloeibare lava. Dat betekende dat er een laag met een lage dichtheid (de gasrijke laag) onder een laag met een hogere dichtheid lag (de gestolde laag), en omdat dat onstabiel is zorgde een klein scheurtje in de lavakorst ervoor dat alle vloeibare lava met kracht omhoog gespoten werd. Omdat de lava niet ver stroomde (zoals in een lava flow) bleef het oppervlak heel glad, en kreeg je niet de typische pahoehoe-structuren die je normaal ziet in lava flows (pahoehoe = touwlava).



Stop 5: 'Yellowstone op Hawaii' - de 'geothermal area' waar de ondergrond heel heet is omdat er vlak onder het oppervlak magma zit. Het gebied breidt zich om een of andere reden snel uit, en alle bomen die er staan gaan als gevolg daarvan dood.

Stop 6: Devil's throat - 'pit crater'. Ehm.. een diepe kuil? Ik weet even niet meer hoe die ook alweer ontstonden, maar als je erg nieuwsgierig bent... Wikipedia heeft vast wel een antwoord.

Stop 7: Spatter Ramparts. OK, dit is wel spectaculair: als een lavafontein z'n lava naar buiten spuwt vormt het gas-rijke deel van de lava dit soort wonderlijke structuren. De kleuren zijn secundaire mineralen die vormen door de interactie met vulkanische gassen (paars/rood = hematiet [Fe2O3], oranje = goethite [FeO(OH)]). Voor een voorbeeld van zo'n fissure in actie, zie: http://volcanoes.usgs.gov/images/pglossary/SpatConeRamp.php.

Waar de boompjes in groeien = fissure, de hoge bult = spatter ramparts.

Stop 8: Koa'e fault zone - een extensional fault zone die de grens vormt van de zuidflank van de Kilauea (die langzaam naar het zuiden beweegt) en de rest van de vulkaan. Voor de duidelijkheid: het gat is dus de breukzone (duh).

Joehoe! Zelfs hier hebben ze plooien! Volgens Don zijn ze gerelateerd aan de toe van de breuk die hier dagzoomt. Hoewel... ik zet een beetje vraagtekens bij de verklaring van Don dat al deze structuren heel ondiep zijn... degene die me kan vertellen hoe je dan in zo'n korte tijd (de deposits zijn nog geen 1000 jaar oud) dit soort plooien kan krijgen in knoepersharde basalten krijgt een prachtig aandenken van Hawaii!!

Nou... dat was weer jullie college in Physical Volcanology voor vandaag. Volgende keer volgt er weer een blog die voor iedereen te begrijpen is!